Chińskie „Dwie Sesje” z powodzeniem odbyły się w Pekinie. Przesłano światu optymistyczny sygnał, że chińskie życie gospodarcze i społeczne stopniowo wraca do normy. W „Sprawozdaniu z Prac Rządu” premiera Li Keqianga znalazły się ustalenia mające na celu utrzymanie stabilności gospodarczej i społecznej, stymulowanie ożywienia gospodarczego i rozwoju oraz te wyraźnie dające sygnał do otwarcia Chin na świat zewnętrzny, co niewątpliwie dodało wiary i siły do prac nad stabilizowaniem światowej gospodarki.
1. Chińska gospodarka wykazuje silną odporność i ogromny potencjał
Dzięki podjęciu natychmiastowych, zdecydowanych, rygorystycznych i skutecznych działań Chiny opanowały epidemię na swoim terytorium w bardzo krótkim czasie. Jest to wyczyn niebagatelny dla kraju rozwijającego się, w których mieszka 1,4 mld osób. Życie jest bezcenne, warto zapłacić wysoką cenę, aby móc je uratować.
W drugim kwartale br. sytuacja gospodarcza Chin znacznie się poprawiła, gospodarka wykazała się dużą odpornością i siłą pozwalającą na jej odbudowę. Obecnie ogólny wskaźnik wznowienia pracy w przemyśle w Chinach jest bliski 100%; w kwietniu wartość dodatna sektora przemysłowego przestała spadać i wzrosła o 3,9%; realne wykorzystanie inwestycji zagranicznych wzrosło o 11,8%; eksport w handlu zagranicznym wzrósł o 8,2%, a całkowity spadek importu i eksportu zmniejszył się do 0,7%. Potencjał konsumpcyjny rynku chińskiego został ponownie uwolniony, łączna sprzedaż detaliczna towarów konsumpcyjnych wzrosła w kwietniu o 6,5%, a podczas „przerwy majowej” w kraju podróżowało 115 milionów chińskich turystów.
Pandemia oraz światowa sytuacja gospodarcza i handlowa powodują ogromną niepewność. Tegoroczny raport z pracy rządu nie zawiera konkretnych wskaźników wzrostu gospodarczego, niemniej jednak, wymienia „sześć gwarancji”, które mają zapewnić zatrudnienie, podstawowe źródła dochodu i wytrzymałóść podmiotów rynku, dążąc do maksymalizacji całkowitych korzyści płynących ze wzrostu gospodarczego, dobrobytu społecznego, zasobów naturalnych i środowiska. W pełni zmobilizowano wszystkie siły, aby pogłębiać wysokiej jakości rozwój gospodarczy. Według prognozy MFW w tym roku wskaźnik wzrostu gospodarek rozwiniętych spadnie o 6,1%. Prognozowane jest, że wśród krajów G20 tylko trzy wschodzące gospodarki, tj. Chiny, Indie i Indonezja utrzymają wzrost na poziomie dodatnim. Chiny, jako pierwsze, znalazły punkt równowagi między kontrolowaniem epidemii a rozwojem gospodarki, co pomoże w zwiększaniu światowego zaufania gospodarczego.
2. Rozszerzanie reform i rozwoju poprzez otwarcie jest „strategią Chin” w odpowiedzi na obecną sytuację
Reformy i otwarcie to kluczowe elementy determinujące los współczesnych Chin. Stanowią również podstawową chińską politykę narodową – niezmienną w przeszłości jak i w przyszłości. 23 maja Przewodniczący Xi Jinping oświadczył, że „stopniowo stworzy nowy wzór rozwoju, który za swój najważniejszy punkt przyjmie główny krajowy obieg gospodarczy, a obiegi krajowy i międzynarodowy będą wzajemnie się napędzać”. Jest to „chińska strategia”, jak radzić sobie z coraz bardziej niestabilnym i niepewnym światem.
„Główny obieg krajowy, jako element kluczowy” to pierwsza połowa chińskiej strategii. Im większe trudności i wyzwania, tym większa jest potrzeba pogłębienia reform, przełamania barier instytucjonalnych i systemowych oraz stymulowania tempa rozwoju endogennego. W ostatnim czasie wdrażanie coraz głębszych reform gospodarczych w Chinach jest nieprzerwane i wyraża się w poprawie rynkowej alokacji czynników i przyporządkowaniu reform rynków czynników produkcji, takich jak ziemia, kapitał i praca. Wydawane są sugestie dotyczące poprawy socjalistycznego systemu gospodarki rynkowej, pogłębiane reformy rynkowe, rozszerzane otwarcie na wysokim poziomie, a podczas przeprowadzania kluczowych i fundamentalnych reform systemu gospodarczego wprowadzane są przełomowe i innowacyjne rozwiązania
Po latach ciężkiej pracy Chiny poczyniły znaczne postępy w zakresie zmiany trybu rozwoju gospodarczego oraz przystosowania i optymalizacji struktury gospodarczej. Obecnie na wzrost gospodarczy wpływa głównie popyt wewnętrzny. W 2019 r. stopa konsumpcji we wzroście gospodarczym wyniosła 57,8%. Doświadczenie pokazuje, że dalsze pogłębianie popytu krajowego jest skuteczną strategią Chin pozwalającą stawianie czoła zagrożeniom zewnętrznym. Podczas azjatyckiego kryzysu finansowego w 1997 r. oraz międzynarodowego kryzysu finansowego w 2008 r. Chiny poprzez przyspieszenie reform i zwiększenie popytu krajowego objęły rolę wiodącą w świecie pod względem realizacji stabilnego wzrostu gospodarczego. W latach 1998-2002 oraz 2008-2010 wkład Chin w globalny wzrost gospodarczy wyniósł odpowiednio 16,3% i 51,7%.
„Nowy model rozwoju opartego o wzajemnie napędzające się dwa obroty gospodarcze: krajowy i międzynarodowy” to druga połowa strategii Chin. Przewodniczący Xi Jinping wskazał, iż obecnie, gdy fala protekcjonizmu rośnie na arenie międzynarodowej, musimy stanąć po właściwej stronie historii, stosować multilateralizm i demokratyzację stosunków międzynarodowych, planować i rozwijać się w sposób otwarty, oparty na współpracy i wspólnych korzyściach oraz niezachwianie poszerzać globalizację gospodarczą w kierunku otwartości, inkluzywności, powszechnych korzyści, zrównoważenia i wzajemnych interesów oraz wspierać budowę otwartej gospodarki globalnej.
W sprawozdaniu z prac rządu znalazły się stwierdzenia dotyczące stanowczych działań na rzecz rozszerzenia otwarcia, ustabilizowania łańcucha dostaw i łańcucha przemysłowego oraz poszerzania reform i rozwoju poprzez dalsze otwarcie. Na płaszczyźnie stabilizacji handlu zagranicznego, Chiny przyspieszą rozwój nowych formatów, a w tym transgranicznego handlu elektronicznego, poprawią międzynarodową zdolność przewozową, przygotują trzecią edycję China International Import Expo, aktywnie zwiększą import i wejdą na wyższy poziom rozwoju zorientowanego na wielki rynek światowy. Na płaszczyźnie wykorzystania kapitału zagranicznego, ułatwiony zostanie dostęp do rynku, nadal wyraźnie skracana będzie lista negatywna i pogłębiane otwarcie branży usługowej, wytwórczej i rolnej. Aktywnie i systemowo otwarty na świat zewnętrzny zostanie sektor finansowy. 18 stref wolnego handlu cieszyć się będzie większą autonomią w zakresie reform i otwarcia, przyspieszona zostanie budowa Portu Wolnego Handlu w Hainan i stworzona zostanie platforma wspierająca jeszcze wyższy stopień otwarcia na świat zewnętrzny. Wdrożone zostanie prawo dotyczące inwestycji zagranicznych, co pomoże w stworzeniu uczciwego, sprawiedliwego, otwartego i przejrzystego środowiska biznesowego. Na płaszczyźnie wysokiej jakości wspólnego tworzenia ”Pasa i szlaku”, utrzymywać należy wspólną dyskusję oraz reguły współtworzenia i współdzielenia, należy przestrzegać zasad rynkowych i tych przyjętych na arenie międzynarodowej. Podkreślać trzeba główną rolę przedsiębiorstw i rozwijać wzajemnie korzystną współpracę. Na płaszczyźnie ułatwień i liberalizacji handlu i inwestycji, trzeba pilnować wielostronny system handlu i aktywnie uczestniczyć w reformowaniu WTO. Należy także wzmocnić współpraca gospodarczą i handlową z innymi krajami tak by osiągnąć korzyści dla wszystkich stron.
Jako druga, co do wielkości, gospodarka na świecie, największy pod względem wielkości handlu towarami kraj i ważny węzeł w globalnym łańcuchu wartości, Chiny pogłębiły reformy dzięki odważnym działaniom wewnętrznym i poprzez wzmożone wysiłki poszerzyły wysokiego stopnia otwarcie. Z całą pewnością przyniesie to jeszcze większe możliwości firmom z poszczególnych krajów i będzie miało jeszcze większy wkład w ożywianie światowej gospodarki.
3. Wzmocnienie jedności i współpracy w celu wspólnego sprostania wyzwaniom
Globalizacja jest procesem historycznym i silnym kierunkiem przyspieszającym postęp ludzkości. Choć wpływ epidemii na świat będzie bardzo skomplikowany, choroba ta nie odwróci procesu historycznego. Podobnie jak setki rzek tworzą morze, nie można ich cofnąć i stworzyć z nich oddzielnych jezior, tak struktura globalnego łańcucha dostaw i przemysłowego jest wynikiem długoterminowego złożonego wpływu różnych czynników, takich jak zasady rynkowe i wybory podejmowane przez przedsiębiorstwa. W interesie wszystkich stron leży wspólne utrzymanie otwartości, bezpieczeństwa i stabilności międzynarodowego łańcucha przemysłowego i dostaw. Poruszanie się niezgodne z kierunkiem rozwoju, zamiar ponownego zamknięcia się na samotnych wyspach, przyjęcie protekcjonistycznych i unilateralistycznych środków oraz przerzucanie odpowiedzialności na inne kraje, niewątpliwie stworzy wiele przeszkód dla globalnej struktury przemysłowej i międzynarodowej współpracy gospodarczej.
W obliczu globalnych wyzwań ludzkość zawsze była i dalej pozostaje ściśle ze sobą związaną wspólnotą o wspólnej przyszłości. W obliczu skutków epidemii wszystkie kraje mogą jedynie wzmocnić solidarność i współpracę przynoszącą wzajemne i ogólne korzyści, a także przyczyniać się do rozwoju globalizacji gospodarczej w jeszcze bardziej otwartym, inkluzywnym, korzystnym dla wszystkich, zrównoważonym i przynoszącym wspólne profity kierunku, tak aby światowa gospodarka mogła jak najszybciej wyjść z dołka.
Rozwój gospodarczy Chin i Polski jest wysoce komplementarny, a wzajemnie korzystna współpraca stale się pogłębia. Wiele gałęzi gospodarki jest głęboko zintegrowanych, co pozwala na tworzenie stabilnych relacji we współpracy i wspieranie wspólnego rozwoju. Epidemia dotknęła handel dwustronny, którego wartość w pierwszym kwartale tego roku spadła o 4%, ale import z Polski do Chin utrzymał tempo wzrostu na poziomie 9%. Zachęcamy polskie przedsiębiorstwa, by wykorzystywały sprzyjające okoliczności towarzyszące chińskiej strategii rozszerzenia popytu wewnętrznego, by zwiększały wysiłki na rzecz wejścia na rynek chiński i aktywnie uczestniczyły w targach kantońskich – China Import and Export Fair (15–24 czerwca) oraz w trzeciej edycji China International Import Expo (5–10 listopada 2020 r.). Chiny ramię w ramię z Polską, wspólnie stają po właściwej stronie historii i wspierają wspólny rozwój światowej gospodarki.